پولیپ حنجره یک ضایعه خوش خیم در نتیجه ی استفاده ی ناصحیح از صدا ایجاد می شود. اگرچه علت این اختلال کاملا مشخص نشده است اما با استفاده ی بیش از حد از حنجره مرتبط است.با فریاد زدن ناگهانی یا طولانی مدت ممکن است عروق تارصوتی پاره شده و یک توده ی کوچک یا بزرگ ایجاد شود.
پولیپ عموما همراه با بافت خونی است. یعنی در این توده معمولا خون دیده می شود. در نتیجه رنگ آن عموما قرمز است.
علائم زیر معمولا در پولیپ دیده می شود:
- گرفتگی صدا
- خشن شدن صدا
- احساس چیزی در گلو که با پاک کردن گلو رفع نمی شود
- افزایش فشار برای تولید صدا
تشخیص پولیپ تار صوتی
وجود هر گونه ضایعه روی تارهای صوتی ممکن است باعث گرفتگی صدای فرد شود. برای تشخیص قطعی پولیپ تارهای صوتی استروبوسکوپی یا عکس رنگی حنجره پیشنهاد می شود که توسط گفتاردرمان انجام می گردد. پولیپ حنجره، اگرچه به طور جدی بر سلامت بیمار تأثیر نمیگذارد، اما میتواند بر روی صدا نقش داشته باشد، به ویژه برای کسانی که کارهایی را انجام میدهند که اغلب مجبور به برقراری ارتباط هستند.
علت ابتلا به پولیپ حنجره
تصور میشود پولیپ تارهای صوتی نتیجه استفاده مزمن از صدا باشد. افرادی که در آنها ندولهای تارهای صوتی تشخیص داده شده و به صدا درمانی پاسخ نداده باشند ممکن است در واقع پولیپ داشته باشند.
استفاده بیش از حد از صدا مانند صحبت کردن با صدای زیاد یا بلند اغلب علت این رشد است، اما پولیپ حنجره همچنین میتواند ناشی از سرفه مداوم، رفلکس اسید یا آلرژی باشد. اگر حرفه شما ایجاب میکند که دائما و با صدای بلند صحبت کنید در مشاغلی مانند معلمی، روحانیت، وکالت و فروشندگی در معرض خطر بیشتری برای ایجاد ندول تارهای صوتی، کیست یا پولیپ قرار دارید. خوانندگان نیز به دلیل ایجاد صداهای آوازی بالا در معرض خطر هستند. در صورت عدم درمان، تودهها میتوانند منجر به فشار صدا شوند زیرا بدن شما تلاش میکند تا آسیب وارد شده را جبران نماید.
بیماری ریفلاکس معده (GERD)همچنین میتواند علائم پولیپ تارهای صوتی را بدتر کند.
روش های درمان پولیپ تار صوتی
صدا درمانی
منظور از صدا درمانی جلسات گفتار درمانی می باشد که توسط آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمان) انجام می شود. مادامی که علل ایجاد کننده پولیپ تار صوتی ناشناخته باقی بماند و از به وجود آمدن بیشتر آن ها نتوان پیشگیری کرد، پولیپ ها غالباً پس از عمل جراحی عود می کنند. با صدا درمانی و تلاش برای استفاده مناسب تر از سازوکار حنجره، پولیپ ها را می توان به طور دائمی از بین برد. حتی خوانندگان حرفه ای را دیده ایم که، پس از جراحی، به کمک صدا درمانی و رعایت بهداشت صدا و اصلاح شیوه آواز خواندن، به حرفه خود برگشته اند.
صدا درمانی به عنوان نخستین روش درمان پولیپ پایه پهن می توان دانست و چنانچه با این روش موفق به ایجاد صدای دلخواه نشده، از جراحی استفاده می شود. صدای بیماران دچار پولیپ تار صوتی ، به صورت گرفتگی (دیسفونی) شدید مشخص می شود. تار صوتی طبیعی با بسامد خاصی به ارتعاش در می آید و ضایعات روی تار صوتی آسیب دیده ارتعاش آن را شدیداً کاهش می دهد و باعث می شود صدایی گرفته و نفس آلود بشنویم، که غالباً به صاف کردن ممتد گلو نیاز دارد.
در صدا درمانی، باید هرگونه استفاده بد و نادرست صدا را تشخیص و آن را کاهش داد و به بیمار کمک کرد تا با انواع روش های تسهیل کننده تولید صدا، بهترین صدا را تولید کند.
گفتار توسط ۵ سیستم در اندام های گفتاری بدن انجام می شود. این پنج سیستم شامل:
- تنفس (ریه)
- صداسازی (چین صوتی حنجره)
- تشدید در فضای حنجره، حلق، مسیر بینی و دهان
- تولید (توسط زبان، فک و لب ها)
- نوای گفتار (در نتیجه ی ترکیب موارد فوق)
هر کدام از موارد فوق اگر به درستی نقش خود را ایفا نکنند می تواند مشکل در گفتار ایجاد کند. مشکلات حنجره و صداسازی بسیار زیاد با تنفس و صداسازی (مرحله ی اول و دوم) و همینطور با تشدید ارتباط دارد. گفتاردرمانگر به شما کمک می کند که هرگونه مشکل در سیستم های فوق را شناسایی و رفع نمایید.
درمان جراحی پولیپ
درمان جراحی پولیپ شامل دو روش زیر می شود:
- جراحی میکروسکوپی پولیپ
- لیزر پولیپ حنجره
جراحی میکروسکوپی پولیپ حنجره
در جراحی میکروسکوپی پولیپ همانند جراحی ندول حنجره از قیچی و فورسپس های میکروسکوپی استفاده می شود.برای بیمارانی که خطر بیهوشی دارند، از تزریق استروئید در پولیپ استفاده می شود. اگرچه باید توجه ویژه داشت که این تزریق استروئید درمان کامل نمی باشد. باید به عنوان یک درمان موقتی، یا یک بخشی از برنامه ی درمانی کامل باشد. یعنی همراه با صوت درمانی و… انجام شود.
در برخی بیماران استراحت صوتی، صوت درمانی همراه با تزریق استروئید باعث درمان پولیپ شده است.
اگر پولیپ ها درمان نشوند، در تار صوتی مقابل پولیپ باعث ایجاد زخم و ضایعات فضاگیر می شوند.
روش جراحی میکروفلپ پولیپ تار صوتی
این روش برای پولیپ هایی استفاده می شود که در سرتاسر تار صوتی قرار گرفته اند. یعنی بیشتر برای پولیپ های بدون پایه اعمال می شوند.
در مرحله ی اول محل برش را با کشیدن ضایعه مشخص می کنند. این محل بسیار مهم است که دقیق شناسایی شود. از محل بافت آسیب دیده و بافت سالم، یک برش در سطح بالایی تارصوتی ایجاد می شود.
بافت آسیب دیده از داخل کمی بیرون آورده می شود تا در دسترسی برای برش و خارج سازی قرار بگیرد.
مواد داخل پولیپ تار صوتی گاهی به صورت مستقیم توسط میکروساکشن یا فورسپس خارج می شود.
بافت برش خورده را روی تارصوتی کشیده تا محل دقیق برش بافت باقی مانده مشخص شود.
بافت مخاطی مربوط به پولیپ از محل مشخص شده برش داده می شود.
بافت زیر فلپ را مجددا بررسی نموده تا از پاکسازی کامل پولیپ مطمئن شویم.
اگر بافت عروق خونی نیز آسیب دیده باشد درمان می شود. در انتها کمی لیدوکائین نیز به فضای حنجره و پایین حنجره اعمال می گردد.
روش برش مستقیم پولیپ تار صوتی
با یک فورسپس مثلثی شکل بسیار کوچک، پولیپ گرفته می شود. سپس زائده را به وسط کشیده تا محل برش تعیین شود.
یک قیچی بسیار کوچک وارد فضای حنجره می شود. از لبه ی بین پولیپ و بخش سالم تارصوتی برش شروع شده و از جهت عقب به جلو انجام می شود.
بعد از این برش بزرگ در پولیپ، باقی بافت دوباره بررسی می شود تا هیچگونه باقیمانده ای از پولیپ در تار صوتی نمانده باشد.
اگر در بررسی ها مشخص شود که مقدار از پولیپ در بافت چین صوتی باقی مانده است، آن را مجددا برش داده و خارج می کنند.
اگر این بافت بسیار کوچک باشد و نتوان از فورسپس برای گرفتن آن استفاده کرد، باید از قیچی مخصوص که حالت منحنی دارد استفاده کرد و بافت را جدا و خارج کرد.
بعد از اتمام مراحل فوق مجددا باید تارصوتی ارزیابی شود تا کاملا مطمئن شویم هیچگونه بافت اضافه ای در تارصوتی باقی نمانده است.
در تمام این مراحل بخصوص هنگام برش، دقت بسیار زیادی لازم است تا برش بیش از حد ایجاد نشود. برش بیش از اندازه منجر به ایجاد بافت اسکار و زخم می شود. همچنین ممکن است بدشکلی دائمی در تارصوتی ایجاد شود.
در پایان جراحی باید لبه ی تارهای صوتی در هر دو سمت کاملا صاف و بدون هیچگونه جای فرورفتگی یا باقیمانده ی پولیپ باشد.
همانند روش فوق در انتها نیز لیدوکائین به فضای حنجره و تحت حنجره اعمال می شود.
جراحی لیزر (KTP) پولیپ حنجره
جراحی لیزر یک متد درمانی بسیار مناسب برای پولیپ های خونریزی دهنده بخصوص در اندازه های ۱-۳ میلی متر است. بررسی ها و تحقیقات نشان می دهند که در جراحی با لیزر مدت زمان بهبودی فرد سریع تر شده و تغییرات صدایی خوبی نشان می دهند.
در مرحله ی اول مسیر بینی بی حس شده و از یک اندوسکوپی انعطاف پذیر برای بررسی حنجره از مسیر بینی استفاده می شود.
مخاط حنجره در زمانی که فرد درحال صداسازی است با لیدوکائین بی حس می شود.
سپس فیبر لیزر از مسیر اندوسکوپ وارد می شود. جراح، همکاران و افراد در محیط باید جهت اطمینان از عینک مخصوص استفاده کنند.
لیزر در فاصله ی مناسب از ضایعه قرار می گیرد. نباید فیبر لیزر خیلی به ضایعه نزدیک باشد یا به آن برخورد کند.سپس با لیزر اقدام به حذف پولیپ می کنند.
در چند هفته ی آینده باید تارصوتی مجددا بررسی شود تا اگر زائده باقی مانده است اقدامات درمانی تکمیل شود.
پس از جراحی در حدود ۱ الی ۲ ساعت فرد نباید از دهان چیزی بخورد. ضمن اینکه اثر بی حسی رفع شود و غذا وارد ریه و خفگی نشود.
استراحت صوتی ۳-۵ روز حتما باید پیگیری شود. همچنین بهداشت صوتی در مراقبت های پس از جراحی حتما باید لحاظ گردد.