آبسه پره تونسیلار یا همان آبسه لوزه یک عفونت باکتریایی است که معمولا در نتیجه گلو درد استرپتوکوکی درمان نشده یا التهاب لوزه رخ می دهد. این آبسه به طور کلی یک برآمدگی پر از چرک است که در نزدیکی یکی از لوزه ها دیده می شود.
آبسه های پره تونسیلار در کودکان، نوجوانان و جوانان بیشتر شایع است. این آبسه ها اغلب در آغاز یا پایان فصل زمستان اتفاق می افتند. این زمان دقیقا زمانی است که بیماری هایی مانند گلو درد و التهاب لوزه ها بیشترین شیوع را دارند.
علل ایجاد آبسه لوزه
آبسه لوزه معمولا پس از تونسیلیت و به عنوان یکی از عوارض جانبی این بیماری ایجاد می شود. اگر عفونت لوزه ها به نواحی اطراف این بخش گسترش یابد، آبسه می تواند شکل بگیرد. امروزه به علت استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها در درمان گلو درد و التهاب لوزه ها، آبسه لوزه کمتر شیوع دارد.
عفونت های دهانی (مانند عفونت لثه و التهاب لثه) نیز ممکن است عامل خطر برای ایجاد آبسه لوزه باشند. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- تونسیلیت مزمن
- سیگار کشیدن
- لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL)
- تجمع رسوبات سنگی یا کلسیمی روی لوزه ها
- مونونوکلئوز عفونی نیزمی تواند باعث ایجاد آبسه های پره تونسیلار و همچنین عفونت دندان و لثه شود.
علائم همراه با آبسه لوزه کدامند؟
علائم آبسه لوزه شبیه به علائم التهاب لوزه ها و گلو درد است. آبسه تاول متورم، سفید یا جوش مانند است که روی لوزه یا با فاصله کمی از لوزه دیده می شود. علائم آبسه پره تونسیلار عبارتند از:
- عفونت در یک یا هر دو لوزه
- تب و لرز
- مشکل در باز کردن کامل دهان
- مشکل در بلعیدن غذا
- مشکل در بلعیدن بزاق
- تورم صورت یا گردن
- سردرد
- گرفتگی صدا
- گلو درد (که معمولا در یک طرف بدتر است)
- تورم و حساسیت به لمس غدد لنفاوی گلو و فک
- درد گوش و درد یک طرف گردن
- بوی بد دهان
آبسه لوزه می تواند علائم شدید و یا عوارضی را بر روی بدن ایجاد کند. نشانه های نادر و جدی این نوع آبسه ها عبارتند از:
- آلوده شدن ریه ها
- مسدود شدن راه های تنفسی
- گسترش عفونت به گلو، دهان، گردن و قفسه سینه
- پارگی آبسه
اگر آبسه به موقع درمان نشود، ممکن است عفونت در سراسر بدن پخش شود. حتی گاهی ممکن است راه های تنفسی را به صورت جدی مسدود کند.
تشخیص آبسه لوزه
آبسه لوزه معمولا بر اساس سابقه بیمار و معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. زمانی که این آبسه بزرگ باشد، تشخیص آن آسان می شود. تورم و قرمزی در یک سمت گلو در نزدیکی لوزه، نشانگر آبسه است.
تست های آزمایشگاهی و اشعه ایکس اغلب برای تشخیص این آبسه ها استفاده نمی شوند. اما گاهی اوقات، برای اینکه احتمال ابتلا به سایر بیماری های دستگاه گوارش فوقانی رد شود، اشعه ایکس،CT اسکن یا سونوگرافی انجام می شود. بیماری های موثر بر روی دستگاه گوارش فوقانی که با این تست ها تشخیص داده می شوند عبارتند از:
- اپی گلوتیت، التهاب اپی گلوت
- آبسه پشت حلقی، یک برآمدگی چرکی است که روی بافت نرم پشت گلو شکل می گیرد
- سلولیت اطراف لوزه، به معنی عفونت بافت نرم است
- مونونوکلئوز، پزشک ممکن است برای تشخیص مونونوکلئوز، آزمایش ویروسی را تجویز کند. بعضی از کارشناسان معتقدند که ۲۰٪ از آبسه های پره تونسیلار به مونونوکلئوز مرتبط هستند.
روش های درمان آبسه پره تونسیلار
آنتی بیوتیک ها شایعترین نوع درمان برای آبسه لوزه هستند. عفونت اغلب مقاوم به پنی سیلین است. تعدادی از گزینه های آنتی بیوتیک شامل آموکسی سیلین/کلوولانات ، کلیندامایسین یا مترونیدازول در ترکیب با بنزیل پنی سیلین ممکن است استفاده شود. برای سرعت بخشیدن به بهبودی پزشک ممکن است که از روش تخلیه آبسه استفاده کند. این کار با کشیدن یا ایجاد برش روی آبسه و خارج کردن مایعات انجام می شود. برای این کار از یک سوزن مخصوص استفاده می شود. هرگز سعی نکنید خودتان آبسه را تخلیه کنید. این کار موجب تشدید عفونت می شود.
اگر قادر به خوردن یا نوشیدن نیستید، پزشک برایتان مایعات داخلی وریدی جهت هیدراتاسیون بدن تجویز می کند. اگر درد زیادی دارید، از داروهای ضد درد برای تسکین استفاده کنید.
درصورت تکرار آبسه ممکن است پزشک برداشتن لوزه ها را برای جلوگیری از آلودگی در آینده و شدیدتر شدن عفونت توصیه کند.
بهترین روش های پیشگیری از آبسه تونسیلار
معمولا درمان آبسه لوزه کمی پیچیده و دشوار خواهد بود. به همین دلیل بهترین کار پیشگیری نمودن از بروز این بیماری می باشد. برای پیشگیری از بروز عارضه آبسه لوزه روش های متعددی وجود دارد. در زیر بهترین روش ها برای جلوگیری از ابتلا به این عارضه را نام برده ایم:
- بهداشت دهان و دهان: یکی از علت های اصلی ابتلا به آبسه لوزه عدم بهداشت دهان و دندان می باشد. به این علت که عدم رعایت بهداشت دهان باعث تجمع باکتری و میکروب در قسمت لوزه ها می شود. اگر می خواهید از بروز این عارضه جلوگیری کنید، همواره از مسواک، نخ دهان، دهان شویه و …استفاده کنید، تا از تجمع پلاک در دهانتان جلوگیری نمایید.
- درمان به موقع عفونت: یکی دیگر از روش های پیشگیری آبسه پره تونسیلار درمان به موقع عفونت است. اگر دچار عفونت لثه، گلو و…شدید، سریعا به پزشک مراجعه نمایید و برای درمان اقدام کنید. به این علت که عدم درمان عفونت می تواند باعث تشدید آن و بروز بیماری آبسه لوزه شود.
- چکاپ: بهتر است حداقل دوبار در سال چکاپ شوید، تا در صورت ابتلا به این عارضه پزشک بتواند سریعا آن را تشخیص دهد. به همین علت چکاپ نیز می تواند از بروز آبسه پره تونسیلار جلوگیری نماید.
- مصرف دارو در صورت بروز عفونت: اگر به عفونت مبتلا شدید، قطعا پزشک برای درمان داروهای مختلفی را برایتان تجویز خواهد کرد. مصرف به موقع این دارو ها را جدی بگیرید.
عوارض عود عفونت آبسه پره تونسیلار
اگر این بیماری را درمان کنید، معمولا بدون ایجاد مشکلی بیماری بهبود پیدا می کند. با این حال، شانس عود عفونت در آینده وجود دارد.
اما اگر این التهاب به سرعت درمان نشود، ممکن است عوارض ناشی از آن را تجربه کنید. این عوارض عبارتند از:
- انسداد مسیرهای تنفسی
- عفونت باکتریایی در فک، گردن یا سینه
- عفونت خون
- سپسیس
- مرگ
دکتر مجید نصیری متخصص گوش و حلق و بینی می‌تواند به شما در شناسایی و درمان این مشکلات کمک کند. شما می توانید، از طریق شماره تماس‌های02188988714 و یا شماره موبایل09120701875از طریق واتس‌آپ تماس بگیرید.